تاریخ انتشار: سه شنبه ۲۲ خرداد ۰۳ ساعت ۱۲:۰۴
اشتراک

شهادت امام پنجم تسلیت باد

مداحی و انتقاد در نگاه امام باقر (ع)

گرچه برای ما انسان های معمولی شنیدن مدح وستایش، شیرین ولذت بخش است ،امابه دلیل آثار بسیار زشت و خطرناک آن بر روحیه و رفتار ما مورد نهی و منع است. در نقطه مقابل آنچه مورد تشویق قرار گرفته، شنیدن نقد و استقبال از انتقاد است. این هم قابل انکارنیست که انتقادها همیشه درست و از روی خیرخواهی نیست، اما در مجموع به سود ما است که با چهره ای گشاده از آن استقبال کنیم؛ خصوصا کسانی که دارای جایگاه و مسئولیت های اجتماعی هستند.

از این رو در قرآن کریم و نیز سیره پیامبر و امامان سلام الله علیهم اجمعین به کرّات شاهد برخوردهای تلخ و تند با مداحان و متملقان و نیز تشویق افراد به بازگویی نظرات انتقادی خود هستیم.

امام خمینی (ره) در نامه ای اخلاقی و عرفانی به فرزندشان، که تحت عنوان «نقطه عطف» منتشر شده است، چنین نوشته اند: «پسرم ! … باید توجه کنیم که منشا خوش آمد ما از مدح و ثناها و بد آمدنمان از انتقادها و شایعه افکنى ها, حب نفس است که بزرگترین دام ابلیس لعین است. ماها میل داریم که دیگران ثناگوى ما باشند, گرچه براى ما افعال ناشایسته و خوبی هاى خیالى را صد چندان جلوه دهند و درهاى انتقاد, گرچه به حق, براى ما بسته باشد, یا به صورت ثناگویى درآید.

پسرم ! چه خوب است به خود تلقین کنى و به باور خود بیاورى یک واقعیت را، که مدح مداحان و ثناى ثناجویان چه بسا که انسان را به هلاکت برساند و از تهذیب دورتر سازد. تاثیر سوء ثناى جمیل در نفس آلوده ما, مایه بدبختی ها و دور افتادگی ها از پیشگاه مقدس حق, جل و علا, براى ما ضعفاءالنفوس , خواهد بود. و شاید عیب جوئی ها و شایعه پراکنی ها, براى علاج معایب نفسانى ما سودمند باشد که هست , همچون عمل جراحى دردناکى که موجب سلامت مریض مى شود.

من و تو اگر این حقیقت را باور کنیم و حیله هاى شیطانى و نفسانى بگذارند واقعیات را, آن طور که هستند, ببینیم, آن گاه از مدح مداحان و ثناى ثناجویان, آن طور پریشان مى شویم که امروز از عیب جویى دشمنان و شایعه سازى بدخواهان … و عیب جویى را آن گونه استقبال مى کنیم که امروز از مداحی ها و یاوه گوئی هاى ثناخوانان.

آنچه امام راحل نوشته اند، ترجمانی است ازآنچه در مکتب امام باقر علیه السلام آموخته اند؛ آن بزرگوار در وصیتی به جابر بن یزید جُعفی فرمود:

«… اگر از تو تعریف کردند، خوشحال نشو، و اگر از تو بد گفتند بی تابی نکن! در مورد آنچه گفته اند فکر کن؛ اگر دیدی آنچه می گویند واقعیت دارد، پس بدان عصبانیت تو از حرف حق موجب افتادن تو از چشم خدا می شود و این مصیبتش بر تو بزرگتر است از سقوط از چشم مردم، و اگر دیدی آنچه می گویند درست نیست، بدون رنج و زحمت ثوابی برده ای. و بدان که تو از دوستان ما نخواهی شد مگر آنکه اگر همه اهل شهر هم بگویند بد آدمی هستی، ناراحت نشوی، و اگر گفتند آدم خوبی هستی خوشحال نگردی! بلکه خود را بر قرآن عرضه کن، اگر دیدی رهرو قرآن هستی… استقامت کن و بر تو بشارت بادکه آنچه می گویند به تو ضرری نمی رساند، و اگر دیدی جدای از قرآن هستی پس به چه چیز فریفته شده ای؟!»

ناگفته پیدا است که مقصود امام بی اعتنایی به افکار عمومی نیست؛ مقصود آن است که در ارزیابی ها تحت تاثیر فضاسازی ها قرار نگیریم؛ واقعیت مهمتر است از آنچه این و آن می گویند.

سالروز شهادت امام پنجم را به امام عصر (عج) و همه پیروان آن حضرت تسلیت می گویم.


دیدگاه تازه‌ای بنویسید:

*